Optik(fotoelektirik) Sensörler

Kontrol ve otomasyon sistemlerinde kullanılan farklı sensör çeşitleri bulunmaktadır. Kullanılan sensörlerden proximity sensörleri ve ultrasonik sensörleri daha önceki yazılarımızda anlatmıştık. Bu yazımızda optik sensörleri, diğer adıyla fotoelektrik sensörleri anlatacağız. Adından da anlaşılacağı gibi fotoelektrik sensörlerin ana çalışma prensibi ışığın yansıma özelliğine dayanmaktadır.

Optik sensörler temelde ışık kaynağı olan verici (emitter), yansıyan ışığı alan alıcı (receiver) ve alınan sinyali işleyen, kuvvetlendiren ve çıkış veren bir elektronik sistemden oluşur.

Optik sensörlerin genelinde ışık kaynağının yoğunluğunu artırıp azaltacak ayar sistemi bulunur. Kullanılan sensörün ışık kaynağı uygulamaya göre ayarlanır. Bu sensörlerin ışık kaynakları 5-50 kHz gibi frekansta anahtarlama yaparak çalışmaktadırlar. Optik sensörlerin ışık kaynakları görülebilir LED kaynaklar olabileceği gibi görülemeyen kızılötesi ışıklar da olabilir.

Fotoelektrik sensörleri algılama sistemlerine göre temel olarak üçe ayırabiliriz.

Bunlardan ilki verici (emitter) ve alıcının (receiver) ayrı olduğu thru-beam olarak adlandırılan çeşitidir. Bu sistemde alıcı ve verici birbirinden bağımsız iki farklı birimdir. Bu birimler karşılıklı olarak yerleştirilir ve vericinin ışığı alıcıya doğru ayarlanır. Her hangi bir cisim bu ışık arasına geçerse cisim sensör tarafından algılanır. Aşağıdaki resimden daha iyi anlaşılmaktadır.

Optik sensörlerin bir diğer çeşidi de reflektörden yansımalı olanlardır. Bu sensörlerde verici ve alıcı birimler birleşiktir. Sensörün karşısına bir reflektör yerleştirilir ve sensörün gönderdiği ışık reflektröden yansıyarak sensöre geri döner ve alıcı tarafından algılanır. Her hangi bir cisim sensörle reflektör arasına girerse cisim algılanır.

Fotoelektrik sensörlerin diğer çeşidi ise cisimden yansımalı sensörlerdir. Bu sensörlerde yansıtıcı bir reflektör yoktur. Sensörün ışık alanına ışığı yansıtacak bir cisim girdiğinde ışık bu cisimden yansıyarak alıcıya döner ve cisim algılanır.

Optik sensörler algılama sistemlerine göre en temel olarak yukarıdaki gibi ayırt edilebilir olmasına rağmen bunlarla beraber cismin uzaklığını algılayabilen sensörler gibi farklı sensörlerde bulunmaktadır.

Cisimden Yansımalı Fotoelektirik Sensörü'nün Çalısma Prensibi