Oksijen Sensörünün Görevi Nedir Oksijen Sensörleri, motor
egzoz manifolduna monte edilmiş olup, egzoz gazları içindeki yanmamış oksijen
miktarını ölçmek için egzoz gazlarını koklar ve ECU tarafından okunabilen bir
voltaj üreterek hava-yakıt karışımının çok fakir veya zengin olduğunu gösterir.
Bu sayede, aracın her sürüş şartında hava-yakıt karışımı
sürekli olarak kontrol altında tutularak optimum performans ve yakıt ekonomisi
sağlanır. Oksijen Sensör Arızalarının Tanımı Aracın performansı ile bu kadar
yakından ilgili olan bir parçanın arıza tanımı nispeten kolaydır. Birçok araçta
oksijen sensörü arıza lambası mevcuttur. Aynı zamanda, sürücü fazla yakıt
sarfiyatından şikayet eder. Arızalı Oksijen Sensörü yakıt sarfiyatının %30
değerine kadar artmasına neden olur.
Sürüş konforunun azalması ve yanma kayıpları klasik Oksijen
Sensör arıza belirtileridir ki, bu arızaların hepsi araca uygun bir Oksijen
Sensörü takılmak suretiyle giderilebilir. Sensör Arızası İle İlgili Problemler
* Araç performansının düşmesi* Aşırı yakıt sarfiyatı* Katalitik kövertörün
aşırı ısınarak arıza yapması Bakım ve Servis Yeni çıkan çevre koruma yasaları
araçlarda katalitik konvertör kullanılmasını ve yılda bir kez emisyon testinden
geçmelerini zorunlu hale getirmiştir. Başarısız bir motor ve egzoz emisyon
testinin en başta gelen sebeplerinden biri arızalı Oksijen Sensörüdür.
Bu nedenle Oksijen Sensörleri her 30.000 km. de bir kez
kontrol edilmelidir. Aracınızda yukarıda söz edilen arızalardan birini
yaşadığınız zaman Oksijen Sensörü değiştirmekten asla kaçınmayın. “Lambda sensörü
motorun (katalizör) öncesine yerleştirilmiş bir elemandır. Egsoz gazı
içerisindeki karbon monoksit/oksijen oranına göre gerilim üretir ve enjeksiyon
beynine bildirir. Beyin kartografisindeki degere göre karsılastırma yapar ve
egsoz olarak atılan gazın zenginliğini ölcer. Karısımın fakır yada zenginliğini
(az yada cok yakmasını) olcer. Fakir yada zengin olma durumuna göre
enjektörlerin acık yada kapalı kalma surelerini ayarlar ve ideal karısımı
yakalar… Bide unutmadan lambda senserü tam olarak calışa bilmesi için 250
dereceye kadar ısınması gerekir bunuda atlamamak gerekir.”
Oksijen Sensörünün Görevi Nedir?
Oksijen Sensörleri, motor egzoz manifolduna monte edilmiş
olup, egzoz gazları içindeki yanmamış oksijen miktarını ölçmek için egzoz
gazlarını koklar ve ECU tarafından okunabilen bir voltaj üreterek hava-yakıt
karışımının çok fakir veya zengin olduğunu gösterir. Bu sayede, aracın her
sürüş şartında hava-yakıt karışımı sürekli olarak kontrol altında tutularak
optimum performans ve yakıt ekonomisi sağlanır.
Oksijen Sensör Arızalarının Tanımı
Aracın performansı ile bu kadar yakından ilgili olan bir
parçanın arıza tanımı nispeten kolaydır. Birçok araçta oksijen sensörü arıza
lambası mevcuttur. Aynı zamanda, sürücü fazla yakıt sarfiyatından şikayet eder.
Arızalı Oksijen Sensörü yakıt sarfiyatının %30 değerine kadar artmasına neden
olur. Sürüş konforunun azalması ve yanma kayıpları klasik Oksijen Sensör arıza
belirtileridir ki, bu arızaların hepsi araca uygun bir Oksijen Sensörü takılmak
suretiyle giderilebilir.
Sensör Arızası İle İlgili Problemler
* Araç performansının düşmesi
* Aşırı yakıt sarfiyatı
* Katalitik kövertörün aşırı ısınarak arıza yapması
Bakım ve Servis
Yeni çıkan çevre koruma yasaları araçlarda katalitik
konvertör kullanılmasını ve yılda bir kez emisyon testinden geçmelerini zorunlu
hale getirmiştir. Başarısız bir motor ve egzoz emisyon testinin en başta gelen
sebeplerinden biri arızalı Oksijen Sensörüdür. Bu nedenle Oksijen Sensörleri
her 30.000 km. de bir kez kontrol edilmelidir. Aracınızda yukarıda söz edilen
arızalardan birini yaşadığınız zaman Oksijen Sensörü değiştirmekten asla
kaçınmayın.
Oksijen Sensörüyle Yakıt Tüketiminde Tasarruf
Egzoz gazındaki oksijen miktarını ölçen ve çalışma
sıcaklıdında (300 °C’nin üstünde) egzoz gazındaki oksijen miktarına bağlı
olarak 50-900 mV arası voltaj üreterek elektronik beyne durum ile ilgili bilgi
ileten oksijen sensörü, yakıt tüketiminde optimum düzeylerde seyretmeyi
sağlamaktadır.
1976 yılında ilk kez Bosch tarafından kullanıma sunulan
oksijen sensörü, günümüze kadar 350 milyon adetten fazla üretildi.
Oksijen Sensörü Nasıl Calışıyor?
Kumanda cihazı, oksijen (lambda) sensörünün voltaj
çıkışından karışımın oranını tespit ediyor (fakir veya zengin). İdeal karışım
oranını sağlamak için, püskürtülen yakıt miktarı ayarlanıyor. Eğer karışım çok
zenginse püskürtülen yakıt miktarı düşüyor. Benzer şekilde karışım çok fakirse
püskürtülen yakıt miktarı beyin tarafından enjektörlere iletilen komut ile
artırılıyor. Oksijen sensörü egzoz gazındaki oksijen miktarıyla ilgili bilgiyi
beyne iletiyor ve yakıt tüketiminde optimum düzeylerde seyretmeyi sağlıyor.
Oksijen sensörü olmazsa...
Benzin motorlarında ideal yakıt hava karıtım oranının
oluşturulması için yanma sonu motoru terk eden egzoz gazlarının içerdiği
oksijen miktarı da önem taşır. Dolayısıyla atmosfere atılmak üzere motoru terk
eden yanmıt gazların içerdiği oksijen miktarının tespiti için oksijen sensörüne
ihtiyaç duyulur. Bu ihtiyacı kartılamak için üretilen oksijen sensörleri
araçtan cıkarıldığında ise, kontrol ünitesi oksijen sensör sinyalini sıfır
olarak algılar. Bu, fakir karışım anlamına geldiğinden enjeksiyonların açık
kalma süresini artırarak karışımı zenginleştirmeye çalışır, böylelikle motorun
yakıt sarfiyatı artış gösterir.
Birden fazla olursa...
Bazı araçlarda ise birden fazla oksijen sensörü bulunur.
Çünkü bu araçlarda katalizatör öncesi ve katalizatör sonrası birer lambda
bulunur. Katalizatör öncesi lambda, yanma sonucu çıkan egzoz gazlarının içinde
bulunan oksijen miktarını tespit edip optimum bir püskürtme miktarının tespiti
için kontrol ünitesini uyarır. Katalizatör sonrası lambda ise katalizatörün
kötü etkiden arındırdığı egzoz gazlarının ölçümünü yaparak katalizatörün arıtma
peformansı bilgilerini kontrol ünitesine iletir.
Oksijen sensörünün avantajları
Lambda sensörü bir taşıtın benzin enjeksiyon sisteminin
anahtar parçasıdır ve yakıt tasarrufunda büyük bir faktördür. Eğer sensör
istenen düzeyde çalışırsa, motor tam performans kapasitesinde çalışabilir ve
yasa gereği istenen emisyon limitlerini karşılayabilir. Lambda sensörlerinin
düzenli olarak kontrolü ve değiştirilmesi aracınız için önemli ve gerekli bir
işlemdir. Lambda sensörü emisyon limitlerini sağlamak için ve yakıt tüketimini
azaltmak için uygun bir şekilde çalışmalıdır. Bu, lambda sensörünün her 30,000
km'de bir kontrol edilmesi ve tavsiye edilen değiştirme aralığına eriştiğinde
de değişiminin yapılması demektir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder